Uluslararası ALS/MND Dernekleri Birliği Bilimsel Tavsiye Komitesi (SAC) raporu

Masitinib, makrofaj ve mast hücre proliferasyonunu inhibe edebilen, aynı zamanda apoptozlarını uyarabilen ve böylece nöroinflamatuar yanıtı azaltabilen bir oral tirozin kinaz inhibitörüdür. ALS/MND’nin klinik öncesi SOD1 sıçan modellerinde, felç başlangıcından yedi gün sonra masitinib ile tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlattı, mikroglozu azalttı ve sağkalımı %40 oranında uzattı.

2019’da yayınlanan bir faz 2/3 klinik denemesi, mastinibin ALS/MND’deki potansiyel etkinliğini değerlendirdi. Çalışma, ALSFRS-R kullanılarak 48 hafta boyunca 3,0 mg/kg/gün ve 4,5 mg/kg/gün olmak üzere iki doz masitinib ölçen çift kör, plasebo kontrollü bir çalışmaydı. 4.5 mg/kg/gün dozunda normal ilerleyiciler (ALSFRS-R’de <1.1 puan/ay düşüş) olarak beyan edilen bir birincil etkinlik popülasyonunun, plaseboya karşı anlamlı fayda sağladığı ve istatistiksel olarak anlamlı %27’lik bir işlevsel yavaşlama yaşadığı bildirildi. Aynı araştırmadan 2021’de yayınlanan bir hayatta kalma analizi, günde 4.5 mg/kg alan, başlangıç ​​ALSFRS-R ilerleme hızı <1.1 puan/ay ve skoru <1.1 puan olan bir alt grupta plaseboya kıyasla her ALSFRS-R bileşeni için başlangıçta 2 veya daha fazla bir sağkalım avantajı göstermiştir.

Bu çalışmadan elde edilen ön veriler, bir faz 3 klinik araştırmaya devam etme kararını destekledi. Bu, şu anda üç kolda 495 katılımcı hedefiyle 13 ülkede 40’tan fazla tesiste 3 grup, plasebo, 4.5 mg/kg/gün ve 6.0 mg/kg/gün hasta kaydı yapıyor.  Deneme, birincil sonuç olarak 48 hafta boyunca ALSFRS-R’yi, yaşam kalitesi ölçümü, progresyonsuz sağkalım, SVC, HHD ve ikincil sonuçlar olarak birleşik fonksiyon ve sağkalım değerlendirmesi (CAFS) ile ölçecektir. Bir önceki denemeden elde edilen verilere dayanarak, uygunluk, tarama sırasında ALSFRS-R’nin her bir maddesi için belirli bir ilerleme oranı ve belirli bir toplam ve alt puanlar gerektirecektir.

Masitinib, faz 2/3 çalışmasında makul güvenlik ve tolere edilebilirlik göstermiş olsa da, masitinib’i iskemik kalp hastalığı, otoimmün benzeri hepatit ve Stevens-Johnson Sendrom dahil çeşitli koşullarda test eden çeşitli çalışmalarda ciddi advers olaylar (yan etki) geçmişi olduğu da belirtilmelidir.. Araştırmanın tedavi kollarında ciddi advers olayların oranı daha yüksekti ve 4.5 mg/kg/gün dozundaki bireylerin üçte birinde doz azaltılmasını gerektiren advers olaylar görüldü. Haziran 2021’de, o zamandan beri kaldırılmış olan potansiyel iskemik kalp hastalığı riskini araştırmak için masitinibin dünya çapındaki klinik çalışmalarına gönüllü olarak ara verildiği duyuruldu. Bu bilgi, ALS/MND’deki potansiyel bir etkinin değerlendirilmesini göz ardı etmemeli, ancak tedavi eden hekimlerin bilmesi için önemlidir.

Kısa süre önce AB Science, Health Canada’nın Koşullara Uygunluk Bildirimi (NOC/C) politikası kapsamında ALS/MND tedavisinde masitinib için Yeni bir İlaç Gönderimini incelemeye başladığını duyurdu. Onaylanırsa, akademik ve klinik topluluğun, faz 2/3 çalışmasından elde edilen mevcut verilerin, faz 3 çalışma okuması gerçekleşene kadar ALS/MND’li kişilerin tedavisini garanti altına almak için yeterli olup olmadığını değerlendirmesi gerekir. İlk çalışmanın sonuçları, merak uyandırıcı olsa da, devam eden 3. aşama denemesini bilgilendirmek için güçlü ön verileri temsil eder, ancak bildirilen etkilerin tesadüften kaynaklanıp kaynaklanmadığını belirlemeyi zorlaştıran birkaç yönü vardır. Temel olmayan faz 2 veya 2/3 çalışmalarından elde edilen verilerin optimal faz 3 etkililik denemelerini tasarlamak için gerekli bilgileri sağlamasının beklendiği ve bu aşamada sonuçların güvenilirliğine ilişkin soruların bu duruma özgü olmadığı belirtilmelidir.

Özet

Mevcut kanıtlar göz önüne alındığında, masitinibin, ALS/MND progresyonu ve sağkalım üzerinde potansiyel bir etkiye işaret eden ön sonuçlara sahip ilgi çekici bir bileşik olduğu, ancak klinik ve akademik topluluğun mevcut verilerin doğru olup olmadığı konusunda çekinceleri olduğu SAC’nin (Bilimsel tavsiye komitesi) görüşüdür.  

ALS/MND’de masitinibin herhangi bir etkisinin olup olmadığını belirlemek için devam eden faz 3 klinik araştırma gereklidir. Health Canada gibi düzenleyici kurumlar, mevcut verilere dayanarak masitinibin şartlı onayını verirse, daha fazla bilgi elde edilecektir.  Ancak o zamana kadar, ALS/MND ile yaşayan kişilerin tedavisi için masitinibin kullanılmasını önermek için henüz bir neden yoktur.