Avrupa İlaç Ajansı, (The European Medicines Agency, EMA), Amylyx Pharmaceuticals’dan, amiyotrofik lateral sklerozlu (ALS) kişilerin tedavisi için AMX0035′in (iki bileşiğin bir kombinasyonu) onayını talep eden pazarlama yetki başvurusunu (marketing authorization application, MAA) incelemeyi kabul etti.
İnceleme sureci EMA’nın İnsan Ürünleri Tıbbi Ürünleri Komitesi (Committee for Medicinal Products for Human Use, CHMP) tarafından yürütülecek olup, Amylyx’in başvuruyu yapmasından itibaren yaklaşık iki ay sürmesi bekleniyor.
27 ülkeden oluşan Avrupa Birliği için terapi onayı konusunda nihai kararları Avrupa Komisyonu tarafından verilmektedir ve CHMP görüşleri genel olarak kabul edilmektedir.
Amylyx’in Avrupa, Orta Doğu ve Afrika’daki başkanı ve genel müdürü Stéphanie Hoffmann-Gendebien, yaptığı basın açıklamasında “MAA’mızın CHMP tarafından gözden geçirilmek üzere onaylanması, Avrupa’da ALS’li kişilere potansiyel bir tedavi seçeneği getirme hedefimize yönelik önemli bir adımdır” dedi.
Hoffmann-Gendebien, “CHMP incelemesinin olumlu bir görüşle sonuçlanması durumunda AMX0035’i piyasaya sürmeye hazır olmak için Avrupa ekibimizi kuruyoruz, çünkü ALS’li kişilerin ve ailelerinin daha fazla bekleyecek zamanları olmadığını biliyoruz.” diye ekledi.
Benzer başvurular şu anda Kanada ve ABD’deki sağlık yetkilileri tarafından inceleniyor, başvurunun öncelikli olarak incelemeye alındığı ve en geç 29 Haziran’a kadar neticelenmesi bekleniyor.
AMX0035, ALS tedavisi için hem Avrupa’da hem de ABD’de ender hastalıklar için özel ilaç (orphan drug) statüsünde tanımlandı. Bu statü, terapinin gelişimini hızlandırmak için, onaylanmasının ardından Avrupa’da 10 yıl ve ABD’de yedi yıl boyunca düzenleyici destek ve finansal faydaların yanı sıra pazarlamada münhasırlık süresi sağlamaktadır.
Günde iki kez ağızdan veya besleme tüpü yoluyla verilen AMX0035, klinik kullanımda olan, güvenli ve iyi tolere edildiği ve sinir hücrelerini hücresel stres kaynaklı hasarlardan koruduğu bilinen tauroursodeoksikolik asit ve sodyum fenilbutiratın iki küçük molekülünün sabit dozlu bir kombinasyonudur.
Avrupa ALS’li hastalar ve Profesyoneller Organizasyonu Başkanı (European Organization for Professionals and Patients with ALS) ve ALS Liga Belçika (ALS Liga Belgim) CEO’su Evy Reviers, “ALS’de uzun yıllar suren ve başarısız denemelerden sonra, AMX0035 bize Avrupa’da bu hastalıkla yaşayan yaklaşık 40.000 kişi için yeni bir potansiyel tedavi seçeneğinin ufukta olabileceği umudunu verdi” dedi.
Reviers, “Bu onay bizi cesaretlendiriyor ve AMX0035’in Avrupa onay inceleme süreci boyunca potansiyel olarak ilerlemesini görmeyi dört gözle bekliyoruz” diye ekledi.
Amylyx’in uygulamaları, yakın zamanda ALS teşhisi konan ve hızla ilerleyen 137 yetişkinde tedavinin altı aylık güvenliğini ve plaseboya karşı etkinliğini değerlendiren CENTAUR Faz 2/3 klinik çalışmasından (NCT03127514) elde edilen verilerle desteklendi.
Denemeyi tamamlayan katılımcıların çoğu, 2,5 yıl kadar tedavi aldıkları açık etiketli uzatma çalışmasına (NCT03488524) girmeyi seçti.
En üst düzey veriler, denemenin ana hedeflerini karşılayarak, AMX0035’in genel olarak güvenli olduğunu ve hastaların maluliyetlerinin ilerlemesini önemli ölçüde yavaşlatmada bir plasebodan daha iyi çalıştığını gösterdi. Fonksiyonel yetersizlik, ALS’nin klinik pratikte ve klinik denemelerinde en yaygın kullanılan ölçek olan Revize Edilmiş ALS Fonksiyonel Derecelendirme Ölçeği (ALS Functional Rating Scale-Revised, ALSFRS-R) ile değerlendirildi.
Terapinin üstünlüğü diğer tedavilere göre kullanım sekli ve süresi itibari ile farklılık göstermesiydi ayrıca AMX0035 ile tedavi edilen hastalar kas gücü ve akciğer fonksiyonlarında daha yavaş düşüşe ve daha az hastaneye yatışa doğru bir eğilim gösterdiler.
Ek olarak hem Center’a hem de genişletme çalışmasını kapsayan yaklaşık üç yıllık takip verileri, sürekli olarak AMX0035 alan hastaların, başlangıçta bir plaseboya atananlara kıyasla %44 daha düşük ölüm riskine sahip olduğunu göstermiştir.
AMX0035’in faydaları şimdi PHOENIX (NCT05021536) adı verilen daha büyük bir plasebo kontrollü Faz 3 denemesinde onaylanıyor. Çalışma şu anda Avrupa ve ABD’deki tesislerde semptomları son iki yılda başlayan- CENTAUR için gerekenden daha az katı kriterleri olan- 600’e kadar ALS’li yetişkinin kaydını alıyor.
Katılımcılar, 48 hafta (yaklaşık 11 ay) boyunca rastgele seçilmiş olarak ya AMX0035 ya da bir plasebo olmak üzere ilk dozlarını almaya çoktan başladı.
Çalışmanın ana etkinlik hedefleri, sağkalım ve ALSFRS-R skorundaki değişikliklerin birleşik bir ölçüsünü içerirken, ikincil hedefleri akciğer fonksiyonundaki değişiklikleri, ventilasyonsuz sağkalımı, yaşam kalitesini ve diğer ölçümleri içeriyor.
Amylyx, AMX0035 için bu ek güvenlik ve etkinlik verilerinin, şirketin küresel izin çabalarını daha da destekleyeceğini umuyor.
Avrupa’da ALS için tedavi bulmaya adanmış büyük bir deneme ağı olan Tedavi Araştırma Girişimi (Treatment Research Initiative to Cure ALS, TRICALS), Başkanı Leonard H. van den Berg, MD, PhD, “ALS, hastalıkla yaşayan insanları ve sevdiklerini ağır şekilde etkileyen yıkıcı, ilerleyici bir hastalıktır ve acilen yeni bir tedaviye ihtiyacımız var” dedi.
TRICALS, Avrupa’daki potansiyel PHOENIX katılımcılarının kaydolmasını üstlenirken, ABD’de bu, Kuzeydoğu ALS Konsorsiyumu işbirliği ile gerçekleştiriliyor.
Hollanda’da UMC Utrecht’te nöroloji profesörü olan van den Berg, “Amylyx’in ALS için yenilikçi bir tedavi bulma misyonunu en üst düzeyde destekliyoruz” diye ekledi.
Linkler:
AMX0035, Amylyx Pharmaceuticals, CENTAUR Phase 2/3 trial, EMA, Europe, European Medicines Agency, PHOENIX trial
Çeviri: Didem Dengiz Karasu
